LÀM TRỢ GIẢNG TIẾNG ANH– HƠN CẢ “HỖ TRỢ”, LÀ CÙNG TẠO NÊN GIÁO DỤC CHẤT LƯỢNG

Là trợ giảng tiếng Anh (gọi tắt là trợ giảng)- bạn không chỉ “giúp đỡ” giáo viên – bạn là một phần không thể thiếu giúp mỗi tiết học diễn ra trọn vẹn và ý nghĩa hơn. Mỗi việc bạn làm, dù nhỏ, đều tạo ra ảnh hưởng tích cực với học sinh, giáo viên và môi trường học tập.

I. Hãy cùng khám phá những nhiệm vụ chính – nơi bạn có thể tỏa sáng mỗi ngày:

1. HỖ TRỢ GIÁO VIÊN – ĐỒNG HÀNH VÀ SAN SẺ

Tìm và đề xuất tài liệu phù hợp: Bạn sẽ cùng giáo viên lựa chọn những tài liệu phù hợp với trình độ của học sinh – nhất là những bạn đang học tiếng Anh như ngôn ngữ thứ hai. Với góc nhìn của người từng học ngoại ngữ, bạn sẽ dễ dàng nhận ra đâu là phần học sinh cần được hỗ trợ thêm.

In ấn tài liệu: Trợ giảng sẽ giúp in, photo các tài liệu cần thiết – một việc nhỏ nhưng giúp giáo viên tiết kiệm rất nhiều thời gian để tập trung vào việc soạn bài giảng và các công việc khác.

Trang trí lớp học: Nếu bạn yêu thích sự sáng tạo, đây là lúc bạn có thể phát huy – cắt, dán, treo sản phẩm học sinh, trang trí lớp theo chủ đề hoặc theo định hướng của giáo viên.

Giữ trật tự lớp học: Khi giáo viên giảng bài, bạn sẽ nhẹ nhàng nhắc nhở những học sinh mất tập trung để giữ cho lớp học tích cực và hiệu quả.

Hỗ trợ dạy học phân hoá/cá nhân hoá: Không phải học sinh nào cũng học cùng tốc độ. Bạn sẽ cùng giáo viên hỗ trợ từng bạn theo khả năng riêng – từ khâu soạn bài, gợi ý bài tập bổ trợ cho đến theo dõi quá trình học. Mục tiêu là giúp mọi học sinh đều có cơ hội tiến bộ.

Xử lý các công việc hành chính nhỏ: Từ việc đặt văn phòng phẩm, chuẩn bị giấy tờ trước buổi dã ngoại đến gửi tin nhắn cho phụ huynh khi cần – bạn chính là cánh tay đắc lực giúp mọi việc diễn ra suôn sẻ.

2. HỖ TRỢ HỌC SINH – QUAN TÂM, ĐỒNG HÀNH VÀ TẠO ẢNH HƯỞNG TÍCH CỰC

Hỗ trợ làm bài: Khi học sinh làm bài, bạn sẽ giúp những bạn gặp khó khăn – có thể là chưa hiểu đề bài, thiếu từ vựng, hoặc đang mất tập trung. Khi hiểu rõ từng học sinh, bạn sẽ biết ai cần giúp đỡ nhiều hơn và trong môn học nào.

Trò chuyện riêng với học sinh khi cần: Có những lúc bạn sẽ cần đưa một học sinh ra ngoài để trò chuyện riêng nếu bạn ấy cư xử chưa phù hợp – vừa giúp giữ yên lớp học, vừa giúp học sinh cảm thấy được lắng nghe và hướng dẫn lại nhẹ nhàng.

Sắp xếp chỗ ngồi thông minh: Bạn có thể chủ động sắp xếp nhóm các bạn cần hỗ trợ gần nhau để dễ theo dõi, không phải di chuyển nhiều trong lớp.

3. GÓP SỨC VÀO HOẠT ĐỘNG CHUNG – CHỦ ĐỘNG VÀ GẮN KẾT

Dịch họp phụ huynh: Có thể bạn sẽ hỗ trợ giáo viên nước ngoài dịch trong các buổi họp phụ huynh – giúp hai bên hiểu nhau hơn.

Trực giờ muộn: Bạn sẽ phụ trách trông học sinh trong giờ đón muộn sau lớp học hoặc trong các hoạt động ngoại khoá – đảm bảo các em an toàn và được quan tâm.

Tham gia tổ chức sự kiện: Từ Trung thu, Halloween, Tết đến các buổi hoà nhạc – bạn sẽ cùng đồng nghiệp chuẩn bị trang trí, đón tiếp phụ huynh và hướng dẫn mọi người tham gia sự kiện một cách trôi chảy, thuận tiện.

Hỗ trợ các phòng ban khác: Khi trường cần người giúp bọc sách thư viện, đóng gói tài liệu học sinh hoặc trang trí sân khấu – trợ giảng luôn là một trong những người được tin tưởng đầu tiên.

Làm trợ giảng là được học hỏi mỗi ngày, được đóng góp bằng những việc làm cụ thể và đồng hành cùng học sinh trên hành trình phát triển. Đó là một công việc mang nhiều ý nghĩa – không chỉ cho người khác, mà còn cho chính bạn.

II. Một số điều cần lưu ý để có thể hỗ trợ học sinh hiệu quả ở đây bạn nhé:

1. Không hoảng khi gặp giáo viên nước ngoài nói giọng “khó nghe”

Ở Việt Nam, các trường tư thục/ quốc tế thì giáo viên nước ngoài đến từ nhiều quốc gia khác nhau – từ Anh, Mỹ, Úc cho đến Nam Phi, v.v. Mỗi người một kiểu accent và hầu như đi đâu bạn cũng gặp phải tình huống này. 

Giải pháp: Giữ tâm thế bình tĩnh, tự tin và chủ động luyện nghe nhiều giọng khác nhau trên YouTube (gợi ý: tìm video “English accents around the world” hoặc các bài học của nhiều giáo viên đến từ nhiều quốc gia). Khi bạn đã quen với sự đa dạng đó, việc giao tiếp sẽ không còn là trở ngại.

2. Học sinh hỏi từ mới – có nên dịch luôn sang tiếng Việt?

Rất nhiều trợ giảng mới có thói quen “phản xạ” dịch ngay lập tức. Tuy nhiên, điều này sẽ khiến học sinh ỷ lại và giảm khả năng tư duy bằng tiếng Anh.

Giải pháp: 

Hãy thử những cách sau nhé chúng sẽ giúp học sinh vận dụng não bộ nhiều hơn và nhớ từ lâu hơn.

+) Sử dụng hình ảnh / flash cards hoặc vật dụng thực tế có sẵn tại lớp học: Phù hợp với các từ cụ thể như apple, car, cat,... Để thuận tiện/ nhanh chóng thì các tài liệu bổ trợ/ flashcard trên lớp cần sắp xếp khoa học để có thể nhanh chóng tìm được từ học sinh cần.

+) Giải thích từ bằng tiếng Anh đơn giản: Dựa theo phong cách từ điển Oxford hoặc Cambridge. Ví dụ: từ STAIR (cầu thang)- a set of steps built between two floors inside a building. Trợ giảng nên tham khảo trong từ điển để có cách giải thích từ dễ hiểu và chuyên nghiệp chính xác hơn

+) Dùng ngôn ngữ cơ thể (body language), biểu cảm gương mặt. Ví dụ từ "nodd" (gật đầu). Giáo viên/ trợ giảng chỉ cần làm hành động gật đầu cũng có thể giúp học sinh hiểu rất nhanh.

+) Đưa từ vào bối cảnh quen thuộc: Việc đưa từ vào một câu ngắn hoặc tình huống đời thường giúp học sinh đoán nghĩa hiệu quả hơn. Ví dụ giải thích từ "medicine" bằng câu: When you are sick, you take medicine to feel better.

Note: Chỉ sử dụng dịch sang tiếng Việt khi thực sự cần thiết, như một bước cuối cùng mà bạn gần như đã "đầu hàng", không thể tìm được cách nào khác.

3. Phối hợp với giáo viên nước ngoài – chủ động là chìa khoá

Bạn cần:

+) Kiểm tra các thiết bị trước giờ học: máy chiếu, TV, điều hòa, máy tính có hoạt động ổn định không?

+) Trợ giảng tham gia vào quá trình soạn bài của giáo viên nước ngoài nên sẽ nắm rõ được nội dung giáo viên sẽ dạy là gì. Đồng thời ở các trường, bài soạn của giáo viên sẽ được lưu trữ nên trợ giảng có thể đọc trước nội dung bài dạy để có thể chủ động hình dung được mình cần hỗ trợ gì và trao đổi với giáo viên nước ngoài trước mỗi tiết học.

Sự chủ động này không chỉ giúp bạn được đánh giá cao mà còn khiến tiết học trở nên chuyên nghiệp và trơn tru hơn rất nhiều.

4. Giao tiếp với phụ huynh – đừng hoảng, hãy khéo léo

Dù ít khi tiếp xúc với phụ huynh, nhưng khi gặp, bạn cần thể hiện sự thân thiện và chuyên nghiệp. Thông thường, khi phụ huynh trao đổi thông tin gì tới trợ giảng, trợ giảng sẽ truyền đạt lại toàn bộ thông tin đó tới giáo viên chủ nhiệm để cả 2 cùng nắm được. Từ đó, giáo viên chủ nhiệm sẽ quyết định là bạn sẽ giúp trao đổi thông tin phản hồi tới phụ huynh như thế nào. 

Nếu phụ huynh hỏi bạn điều gì đó mà bạn không rõ, chưa có câu trả lời thì cần báo lại phụ huynh: phụ huynh vui lòng chờ em xác nhận lại thông tin và phản hồi tới phụ huynh sớm nhất có thể. Tuyệt đối không được trả lời: em đoán là, em nghĩ là.. Vì có thể thực tế không giống vậy và sẽ gây hiểu lầm cho phụ huynh và việc thông tin có sự sai lệch đi sẽ không chuyên nghiệp chút nào.

Nếu phụ huynh hỏi về tình hình học tập của con: 

- Luôn bắt đầu bằng điểm mạnh của học sinh.

- Sau đó khéo léo đề xuất hướng cải thiện, đặc biệt là không được phán xét hay “chê trách”.

Ví dụ: “Con rất tự tin và vốn từ vựng khá tốt. Nếu con luyện thêm phần phát âm và ôn lại ngữ pháp kỹ hơn, chắc chắn sẽ tiến bộ nhanh chóng. Mong phụ huynh có thể hỗ trợ thêm cho con ở hai điểm này."

5. Thái độ làm việc – nghiêm túc, cầu thị và không ngại hỏi

Trường học không chỉ là nơi học sinh làm việc nhóm, trợ giảng cũng không ngoại lệ. Giao tiếp lịch sự, chủ động hỗ trợ đồng nghiệp là điều rất quan trọng.

Nhiều trợ giảng mới thường ngại hỏi vì sợ bị đánh giá. Nhưng bạn nên nhớ: không ai biết hết mọi thứ từ đầu. Hỏi để hiểu rõ, làm đúng và học nhanh hơn. Nếu ở trường bạn có tổ trưởng tổ trợ giảng hoặc có một số giáo viên trợ giảng khác cùng dạy lứa tuổi học sinh, đừng ngần ngại, hãy kết nối để học hỏi và làm quen nhanh hơn.